Chán Ăn Mất Ngủ: Biểu Hiện Bệnh Gì? Có Nguy Hiểm Không Và Cách Khắc Phục
Chán ăn mất ngủ là triệu chứng một số bệnh lý nguy hiểm bạn đọc cần cảnh giác. Bài viết này chúng tôi sẽ giải đáp nguyên nhân, có nguy hiểm không và cách khắc phục
Biểu hiện chán ăn mất ngủ là bệnh gì? Có nguy hiểm không?
Chứng chán ăn và mất ngủ thông thường là biểu hiện của các rối loạn sinh lý trong thời gian ngắn. Chứng bệnh này hoàn toàn có thể cải thiện được thông qua việc thay đổi thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng. Tuy nhiên, nếu để bệnh diễn biến trong thời gian dài và ngày càng nặng hơn thì sẽ làm cơ thể suy nhược nhanh chóng, ảnh hưởng xấu tới hệ miễn dịch và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm.
Ngoài ra, chán ăn khó ngủ cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh nguy hiểm, điển hình như:
- Cao huyết áp: Bệnh hình thành do áp lực máu lên thành động mạch tăng cao hoặc gia tăng đột ngột. Và có thể gây các vấn đề sức khỏe như tai biến, suy tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,… có thể gây chết người. Ở giai đoạn đầu của bệnh, mệt mỏi, đau đầu, khó thở, chán ăn và mất ngủ chính là biểu hiện chính của đa số người bệnh.
- Bệnh dạ dày: Các bệnh như viêm dạ dày, trào ngược dạ dày, trào ngược thực quản hay loét dạ dày đều có triệu chứng biểu hiện là chán ăn và khó tiêu hóa. Những cơn đau dạ dày, khó tiêu xảy ra thường xuyên do mắc bệnh cũng sẽ khiến người bệnh trằn trọc khó ngủ hoặc bị thức giấc giữa đêm.
- Bệnh thận: Dấu hiệu ban đầu của những tổn thương ở thận (như suy giảm chức năng thận, sỏi thận, viêm bể thận,…) đều là mệt mỏi, chán ăn, khó ngủ. Các triệu chứng này thường diễn ra một cách từ từ nên người bệnh có thể nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường gây phát hiện bệnh muộn, không kịp điều trị, nguy hiểm cho người bệnh.
- Suy giáp: Là một dạng rối loạn nội tiết, hình thành do tuyến giáp không sản sinh đủ hormone cần thiết cho quá trình trao đổi chất của cơ thể. Từ đó, người bệnh thường cảm thấy ăn không ngon, mệt mỏi, khó ngủ, sức khỏe suy giảm dễ bị kiệt sức.
- Suy nhược thần kinh: Các vấn đề về thần kinh như rối loạn lo âu, suy nhược thần kinh, trầm cảm xảy ra khi não phải hoạt động quá sức trong thời gian dài. Từ đó, đại não bị ức chế hoặc hưng phấn kéo dài và gây ra hiện tượng khó ngủ, bỏ bữa, hoảng loạn tinh thần, dễ cáu giận,…
Bệnh chán ăn mất ngủ thường không có biểu hiện đặc trưng nên rất dễ bị nhầm lẫn với các triệu chứng mệt mỏi thông thường của cơ thể. Vì vậy, người bệnh cần chú ý theo dõi các thay đổi trong ăn, ngủ và sinh hoạt để kịp thời có hướng khắc phục.
Nguyên nhân chán ăn mất ngủ
Theo các nghiên cứu, chán ăn mất ngủ có thể được sinh ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm cả yếu tố chủ quan và khách quan. Có thể là do:
- Cơ thể suy nhược: Mất ngủ, buồn nôn, chán ăn bỏ bữa, chóng mặt, đau nhức đầu, mỏi cơ xương, phản ứng chậm,… đều là những dấu hiệu cơ bản cảnh báo sự suy nhược cơ thể.
- Rối loạn tâm lý: Các áp lực tâm lý, căng thẳng, stress trong cả công việc hay gia đình đều khiến người bệnh mất tập trung, suy nghĩ tiêu cực, chán ăn và mất ngủ. Thậm chí, nếu bị stress trong thời gian dài có thể gây ra các bệnh lý nghiêm trọng như trầm cảm, đau đầu, suy nhược thần kinh,…
- Tuổi tác: Sự gia tăng của tuổi tác cũng đồng nghĩa với việc các cơ quan đang dần lão hóa, chức năng vận hành bị suy giảm. Điều này dễ khiến mọi người cảm thấy mệt mỏi. Đặc biệt, bệnh thiếu máu lên não do tuổi tác là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến người cao tuổi chán ăn mất ngủ.
- Yếu tố bệnh lý: Như đã chia sẻ ở trên, mệt mỏi chán ăn khó ngủ có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của các bệnh về huyết áp, rối loạn tiêu hóa, dạ dày, suy giảm chức năng thận, trầm cảm, suy giảm nội tiết,…
- Các tác nhân môi trường: Sự thay đổi đột ngột của thời tiết, sống và làm việc trong môi trường ô nhiễm có thể làm cơ thể không kịp thích ứng, gây ra triệu chứng chán ăn mất ngủ, đau đầu.
Cách điều trị triệu chứng chán ăn buồn nôn mất ngủ
Để tránh hiện tượng chán ăn mất ngủ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày, người bệnh trước hết nhanh chóng thực hiện điều trị dứt điểm.
Điều trị theo Tây y
Mất ngủ chán ăn có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý. Vì vậy, khi điều trị tại các cơ sở tây y, người bệnh sẽ được tiến hành thăm khám lâm sàng và kê đơn điều trị theo các phác đồ riêng. Song về cơ bản, các bác sĩ thường kê đơn một số các loại thuốc trị khó ngủ chán ăn như sau:
- Thuốc bình thần: Thường là Zolpidem, Clonazepam, Bromazepam,… Các loại thuốc có tác dụng kích thích sản sinh chất truyền gây buồn ngủ, rút ngắn thời gian để đi vào giấc ngủ sâu.
- Thuốc an thần: Thường là Olanzapine và Mirtazapine. Các loại thuốc này thường được kê đơn cho người bị mất ngủ kinh niên, mất ngủ kéo dài và khó khăn trong điều trị do thường xuyên bị stress, căng thẳng.
- Thuốc kháng histamin: Thường là Clorpheniramin và Dimedrol. Các loại thuốc này có tác dụng giảm các triệu chứng của bệnh mất ngủ, buồn nôn, chán ăn do dị ứng và các bệnh ngoài da.
Điều trị theo Đông y
Đông y quan niệm, chán ăn mất ngủ xảy ra khi tạng phủ bị rối loạn sinh ra chán ăn, nhiễu loạn thần trí sinh ra suy giảm chất lượng giấc ngủ. Để điều trị bệnh, cần loại bỏ từ gốc, đồng thời kết hợp bồi bổ thể trạng để tránh bệnh tái phát. Người bệnh có thể tham khảo một số bài thuốc YHCT trị mất ngủ biếng ăn sau:
Bài thuốc 1:
Đơn thuốc này dùng để chữa các chứng mất ngủ, táo bón, thiếu máu, hay quên. Đơn thuốc này phù hợp với cả trẻ em biếng ăn khó ngủ.
- Thành phần bài thuốc gồm: Đảng sâm, huyền sâm, đơn sâm, kiết cánh, viễn chí, thiên môn, mạch môn và mật ong
- Cách dùng: Tán nhuyễn các vị thuốc và trộn với mật ong lượng vừa đủ để nặn viên hoàn. Mỗi lần uống 10g, ngày dùng 2 lần để đạt hiệu quả.
Bài thuốc 2:
Bài thuốc giúp đặc trị các chứng mất ngủ, mệt mỏi, ăn ít, hay quên.
- Thành phần bài thuốc gồm: Đảng sâm, đương quy, long nhãn, phục linh, hoàng kỳ, táo nhân, viễn chí, đại táo, gừng tươi.
- Cách dùng: Sơ chế sạch và sắc uống mỗi ngày 1 thang chia làm 3 lần để đạt hiệu quả.
Bài thuốc dân gian
Mệt mỏi, chán ăn và mất ngủ là triệu chứng khá thường gặp nên trong dân gian cũng lưu truyền nhiều bài thuốc cải thiện hiện tượng này. Người bệnh có thể tham khảo một số mẹo trị mất ngủ nổi bật như sau:
- Hạt sen: Sử dụng các món ăn từ hạt sen, tâm sen có tác dụng bồi bổ sức khỏe và cải thiện giấc ngủ rõ ràng. Người bệnh nên bổ sung vào thực đơn mỗi ngày với các món như chè sen, cháo sen, gà hầm sen, trà tâm sen,…
- Lạc tiên: Các món như canh lá và ngọn lạc tiên, trà lạc tiên cũng được xem như một bài thuốc hỗ trợ an thần, trị mất ngủ, kén ăn.
- Đậu xanh: Đậu xanh có tác dụng thanh nhiệt, thải độc tố và an thần nên trị chứng khó ngủ buồn nôn rất tốt. Những người đang gặp vấn đề về giấc ngủ nên ăn nhiều món từ đậu xanh nguyên vỏ như: cháo đậu xanh, đậu xanh hầm thịt gà, đậu xanh hầm thịt chim, đậu xanh bí đỏ,… sẽ rất tốt.
- Cây xấu hổ (cây trinh nữ): Nhờ tính hàn, công dụng giảm đau, giải nhiệt, lợi tiểu và xoa dịu căng thẳng thần kinh, cây xí hổ sẽ rất tốt cho người biếng ăn, khó ngủ. Người bệnh chỉ cần phơi khô thân và lá cây xấu hổ để hãm trà uống hàng ngày là có thể nhanh chóng lấy lại sức khỏe.
- Cây đinh lăng: Cây đinh lăng có tác dụng tăng sức đề kháng và giảm triệu chứng gián đoạn giấc ngủ nửa đêm, khó ngủ buồn nôn, chán ăn. Người bệnh có thể trị bệnh bằng cách ăn sống lá đinh lăng hoặc phơi khô để hãm trà.
- Cây xạ đen: Xạ đen phơi khô hãm trà thường được dùng để cải thiện giấc ngủ, bồi bổ cơ thể, từ đó kích thích cảm giác thèm ăn. Ngoài ra, trà xạ đen còn giúp giảm đau đầu, chóng mặt và giải độc cơ thể.
Làm thế nào để phòng tránh chán ăn mất ngủ buồn nôn
Ông cha ta vẫn có quan niệm “phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Do đó, thay vì chờ bệnh phát triển nặng và phải điều trị bằng thuốc, mọi người nên chủ động phòng chán ăn mất ngủ bằng các biện pháp đơn giản mà hiệu quả sau đây:
- Xây dựng thói quen sinh hoạt khoa học, cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi để tránh áp lực, căng thẳng.
- Không thức quá khuya, nên đi ngủ trước 11 giờ đêm và thức dậy sớm để ổn định chu kỳ sinh học của cơ thể.
- Chú trọng vận động và rèn luyện sức khỏe bằng các bài tập thể dục phù hợp với lứa tuổi và và thể trạng giúp cơ thể thêm dẻo dai, minh mẫn và làm chậm quá trình lão hóa các cơ quan.
- Cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày, ăn nhiều rau xanh, bổ sung vitamin để kích thích vị giác, khắc phục chứng chán ăn và mất ngủ.
- Hạn chế ăn nhiều đồ ngọt, đồ uống có cồn hay caffein, chất kích thích xung thần kinh, đặc biệt là vào buổi tối.
- Mỗi ngày nên uống đủ 2 lít nước, bao gồm cả nước từ rau xanh và các món ăn để đảm bảo sự trao đổi chất, đào thải độc tố và ngăn ngừa quá trình lão hóa. Tuy nhiên, không nên uống nhiều nước vào buổi tối, trước giờ đi ngủ vì sẽ gây áp lực lên thận.
- Uống các loại trà thảo được không chứa chất kích thích như trà hoa nhài, trà hoa cúc, trà gừng,… để giảm áp lực thần kinh, kích thích tiêu hóa, tăng cảm giác thèm ăn.
Chán ăn mất ngủ sẽ gây ra nhiều rắc rối cho sức khỏe, công việc cũng như cuộc sống nếu không được biết cách phòng ngừa và điều trị kịp thời. Hy vọng, những thông tin chia sẻ trong bài viết này đã cung cấp những kiến thức hữu ích nhất cho bạn đọc.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!